Roman, Nick Carraway adlı bir anlatıcı tarafından anlatılmaktadır. Nick, Orta Batı’dan New York’a taşınmış genç bir adamdır ve finans sektöründe çalışmaya başlar. Nick, East Egg’de, zenginler bölgesinde, eski sınıfın üyeleriyle birlikte yaşar. Aynı zamanda, zengin ama tuhaf bir adam olan Jay Gatsby’nin komşusudur. Gatsby, büyük malikânesinde büyük partiler verir, fakat kimse onun geçmişini bilmez. Herkes onu tanımaya çalışırken, Gatsby’nin her hareketi gizemle sarılıdır.

Nick, Gatsby ile zamanla yakınlaşır ve onun geçmişine dair birçok sır öğrenir. Gatsby, eski sevgilisi Daisy Buchanan‘ı hala unutamamaktadır. Daisy, Nick’in kuzeni olup, evli bir kadındır ve kocası Tom Buchanan ile birlikte East Egg’de yaşamaktadır. Gatsby’nin yıllar önce Daisy’ye olan büyük aşkı, onu maddi olarak güçlenmeye itmiş ve bir şekilde tekrar ona kavuşma arzusuyla tüm hayatını yeniden şekillendirmiştir. Gatsby, Daisy’yi yeniden kazanmak için zenginleşmiş ve sürekli büyük partiler vererek onu etkilemeye çalışmıştır.

Nick, Gatsby’nin geçmişini, ona olan takıntısını ve onun idealize ettiği Daisy’yi nasıl hayal ettiğini fark eder. Gatsby’nin tüm çabaları, Daisy’nin hayatındaki mevcut statükoyu değiştirmeye yönelik olsa da, Daisy’nin evliliği ve hayatındaki mevcut düzeni bozmaktan ziyade, Gatsby’nin hayalleri ona yalnızca trajedi getirecektir. Daisy, Gatsby’nin sevgisini ve ona olan bağlılığını tam olarak anlamaz ve nihayetinde hayatındaki mevcut düzeni tercih eder.

Tom, Gatsby’nin geçmişini öğrenip, Daisy ile olan ilişkisini tehlikeye atmaya karar verir ve aralarındaki gerilim artar. Sonunda, Tom ve Daisy birlikte Gatsby’nin partilerinden birine katıldıklarında, Daisy, Gatsby’nin aradığı gerçek aşk ve huzuru sunamayacak bir insan olduğunu fark eder. Gatsby’nin bir ömür boyu süren hayalinin tamamen yıkıldığı noktada, Gatsby’nin trajik sonu gelir.

Gatsby, Daisy’ye duyduğu aşk ve ona ulaşma çabasıyla sonu gelmeyen bir arayış içinde hayatını harcamış, fakat sonunda yalnız ve kaybolmuş bir şekilde ölü bulunur. Daisy, Gatsby’nin ölümünden sonra, hayatına devam eder ve hiçbir şeyin değişmediği bir şekilde, Tom ile yaşamaya devam eder. Nick, bu olayları gördükçe, Amerikan rüyasının boşluğunu, toplumun yüzeyselliğini ve insanların kendi hayalleri uğruna nasıl yok olabileceğini fark eder.

Romanın sonunda, Nick, Gatsby’nin düşlerini, hayallerini ve insanlık durumunu sorgular. Fitzgerald, Amerikan rüyasının ve modern toplumun yozlaşmış yapısının eleştirisini yapar. Gatsby, idealize ettiği aşkın peşinden giderken, kendi içindeki boşluğu ve hayallerinin ne kadar ulaşılmaz olduğunu fark edememiştir.

Muhteşem Gatsby, Amerikan rüyasının çöküşünü, bireylerin hayalleriyle toplumun gerçekleri arasındaki uçurumu, aşkın ve hırsın insan hayatındaki etkilerini işleyen bir başyapıttır. Fitzgerald, başkalarına duyulan aşkın, kişisel hırsların ve sosyal sınıf farklarının insanın hayatını nasıl şekillendirdiğini ve sonrasında nasıl trajedilere yol açabileceğini derinlemesine inceler.