Peyami Safa’dan Psikolojik Derinliğiyle Bir Başyapıt: Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

Peyami Safa’nın 1930 yılında yayımlanan Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı romanı, Türk edebiyatının en önemli psikolojik romanlarından biri olarak kabul edilir. Yazarın kendi yaşamından izler taşıyan bu eser, bir hastalıkla mücadele eden genç bir delikanlının ruhsal durumunu, içsel çatışmalarını ve olgunlaşma sürecini etkileyici bir dille yansıtır.

Romanın Konusu

Roman, on beş yaşındaki isimsiz bir gencin kemik hastalığı nedeniyle hastaneye yatması ve bu süreçte yaşadığı duygusal, zihinsel ve fiziksel çalkantıları anlatır. Annesiyle yaşayan bu genç, bir yandan hastalığın getirdiği fiziksel acılarla mücadele ederken, diğer yandan hayal kırıklıkları, çaresizlik ve umutsuzluk gibi duygularla yüzleşir. Aşık olduğu Nüzhet’in ilgisini kazanma çabaları, hem hastalığını hem de iç dünyasındaki fırtınaları daha da yoğunlaştırır.

Karakterler ve Simgesel Anlamlar

• İsimsiz genç, hastalıkla mücadele eden, hayata tutunmaya çalışan, duyarlı ve zeki bir karakterdir. Aynı zamanda yazarın gençliğinden izler taşır.
• Nüzhet, genç adamın platonik aşkı ve hayalleriyle gerçeklik arasında gidip gelen bir figürdür.
• Anne, şefkatin ve fedakârlığın sembolüdür.

Temalar

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, şu temel temaları işler:

• Hastalık ve ölüm korkusu
• Bireyin içsel çatışmaları ve yalnızlık
• Aşk, kırılganlık ve hayal kırıklığı
• Bireysel olgunlaşma ve dayanma gücü

Peyami Safa, bu romanda iç gözlem ve ruhsal çözümleme yöntemlerini ustalıkla kullanır. Anlatımda psikolojik gerçekçilik ön plandadır; okuyucu karakterin iç dünyasını birebir hisseder.

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, bir genç adamın olgunlaşma hikâyesi olmasının ötesinde, insanın zorluklar karşısındaki ruhsal direncini anlatan bir klasiktir. Peyami Safa’nın hem duygu derinliği hem de edebi anlatımıyla ördüğü bu eser, Türk edebiyatında iz bırakmış psikolojik romanların başında gelir.