Bir İdam Mahkumunun Son Günü, Victor Hugo tarafından yazılmış, bir idam mahkumunun son günlerini ve içsel hesaplaşmalarını anlatan etkileyici bir romanıdır. Toplumsal eleştiri ve insanlık dramını merkeze alan bu eser, adalet, ölüm ve insan onuru üzerine derin sorular sorar.

Hikaye, adının ne olduğu belirtilmeyen bir idam mahkumunun ağzından anlatılır. Roman, mahkumun cezasının kesinleşmesinden idam anına kadar geçen sürede hissettiklerini, düşüncelerini ve yaşadığı duygusal karmaşayı ele alır. Mahkum, ölüme yaklaştıkça yaşadığı korkuyu, pişmanlıkları ve yaşamaya olan özlemini dile getirir. Aynı zamanda, toplumun idam cezasına karşı duyarsızlığını ve bu cezanın insani boyutlarını sorgular.

Romanın başlarında mahkum, suçunu kabul eder ancak bu durumun onu idama götürecek kadar ağır bir ceza olup olmadığını sorgular. İnfaz günü yaklaştıkça, zihnindeki kaos büyür. Ailesini düşünür, özellikle küçük kızını hatırlar ve onun gözünde bir katil olarak anılacak olmanın verdiği acıyla yüzleşir. Hapishanede karşılaştığı diğer mahkumlar ve infaz sürecine dahil olan kişiler, onun ölüm korkusunu daha da derinleştirir.

Victor Hugo, mahkumun iç dünyasını detaylı bir şekilde aktarırken, idam cezasının insanlık dışı ve adaletsiz bir uygulama olduğunu vurgular. Mahkumun düşüncelerindeki derinlik, onun bir insan olarak hissettiklerini anlamamıza ve ölüme yaklaşan bir kişinin çaresizliğiyle empati kurmamıza olanak tanır.

Bir İdam Mahkumunun Son Günü, bireyin ölüme yaklaşırken yaşadığı psikolojik ve duygusal çalkantıları güçlü bir dille anlatır. Roman, sadece bir kişinin hikayesi değil, aynı zamanda toplumun adalet ve ahlak anlayışını sorgulayan bir manifesto niteliğindedir. Victor Hugo, bu eserle hem duygusal hem de felsefi bir derinlik sunarak okurlarını insan yaşamının değeri üzerine düşünmeye davet eder.